Τετάρτη, 13 Απριλίου 2022
Τα πεδία στα οποία παρεμβαίνει το ΣχΝ με τίτλο «Δουλειές Ξανά: Αναδιοργάνωση Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της, αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και διάγνωσης των αναγκών εργασίας και άλλες διατάξεις», δηλαδή η λειτουργία του ΟΑΕΔ, η στρατηγική ανάπτυξης δεξιοτήτων και οι δράσεις επιδοτούμενης συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων και εργαζομένων, όντως αποτελούν πεδία όπου παρατηρούνται και επισημαίνονται από χρόνια σημαντικά λειτουργικά προβλήματα και καταχρηστικές πρακτικές, σπατάλη πόρων, αντιπαιδαγωγικές νοοτροπίες και γενικότερα χαμηλή ποιότητα και αποτελεσματικότητα των δράσεων. Συνεπώς, η θεσμική παρέμβαση εκτιμάται ότι είναι αναγκαία και επείγουσα. Ωστόσο, με τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνει το υπό εξέταση ΣχΝ εκτιμούμε ότι θα επέλθει σημαντική επιδείνωση και όχι βελτίωση της κατάστασης. Οι περισσότερες από τις θεσμικές παρεμβάσεις που επιχειρούνται θα οδηγήσουν σε περαιτέρω χειροτέρευση της κακής υφιστάμενης κατάστασης και καθόλου στην ποιοτική αναβάθμιση και την αύξηση της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Το μεγαλύτερο μέρος του ΣχΝ διέπεται από λογική συρρίκνωσης και περιθωριοποίησης του ρόλου των εθνικών θεσμικών κοινωνικών εταίρων και γενικότερα εξάρθρωσης των υφιστάμενων -και ήδη ελλειπτικών- μορφών «εταιρικής διακυβέρνησης», υπέρ μιας «κρατικο-κεντρικής» προσέγγισης, που επιδιώκει να συγκεντρώσει όλες τις αποφάσεις και αρμοδιότητες σε επιλεγμένης σύνθεσης κυβερνητικά όργανα. Η πρακτική αυτή αντιτίθεται πλήρως στις κοινές και εδραιωμένες ευρωπαϊκές πολιτικές και πρακτικές που επιδιώκουν την ενισχυμένη και ουσιαστική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στα θεσμικά όργανα διοίκησης, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η κοινωνική συμμετοχή στη διαδικασία της διακυβέρνησης και να αυξάνεται η κοινωνική νομιμοποίηση των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Από αυτήν την άποψη, το ΣχΝ συνιστά μια σημαντική οπισθοδρόμηση στο πεδίο του κοινωνικού διαλόγου, της συνδιαμόρφωσης πολιτικών και της συνδιοίκησης κρίσιμων φορέων και πεδίων πολιτικής. Επίσης, η υιοθέτηση ενός τέτοιου συγκεντρωτικού μοντέλου διακυβέρνησης, στην αρχή μιας περιόδου κατά την οποία η χώρα θα κληθεί να υλοποιήσει πολλές και σημαντικές δράσεις υποστήριξης και αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού και να κινητοποιήσει άμεσα μεγάλο όγκο χρηματικών πόρων (από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027), εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους πλημμελούς στόχευσης, ελλειπτικής διαφάνειας και περιορισμένης αποτελεσματικότητας.
Το παρόν Κείμενο Γνώμης εκπονήθηκε στο πλαίσιο έργου «Θεσμική, ερευνητική και επιχειρησιακή ενδυνάμωση της ΓΣΕΒΕΕ» με κωδικό ΟΠΣ 5001290. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Εκπαίδευση και Δία Βίου Μάθηση 2014-2020».
