Τρίτη, 09 Οκτωβρίου 2018
Την τελευταία δεκαετία στην παγκόσμια αγορά εργασίας έχουν αναπτυχθεί νέες δυναμικές και τάσεις εξαιτίας των νέων ευκαιριών που αναδεικνύονται στις οικονομίες όπου κυριαρχούν οι ευέλικτες και προσωρινές μορφές εργασίας.
Οι τάσεις αυτές, απορρέουν αρχικά από την άνθηση της οικονομίας του διαμοιρασμού πιο γνωστή και ως sharing economy, η οποία εμφανίζεται ως δραστηριότητα το 1995 με την ίδρυση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας eBay και αναπτύσσεται έντονα από την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, όπου ιδρύεται το 2008 και το 2009 η εταιρεία Airbnb και UBER αντίστοιχα έως σήμερα. Αντικείμενο της αποτελεί ο διαμοιρασμός προϊόντων και υπηρεσιών όπως αυτές διαμερισμάτων, αυτοκινήτων, προσωπικής εργασία κοκ, χωρίς ενδιάμεσους, με μειωμένο κόστος υπηρεσίας και με υψηλό συνήθως επίπεδο εμπιστοσύνης παρόχων/χρηστών και καταναλωτών.
Οι παραπάνω εξελίξεις συνέβαλλαν ακόλουθα στην ανάπτυξη της “gig economy”,[1] στη βάση της οποίας οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν εξωτερικούς συνεργάτες και ελεύθερους επαγγελματίες (freelancers) αντί για μισθωτούς εργαζόμενους, παρεμβαίνοντας στις παραδοσιακές συνθήκες της πλήρους απασχόλησης όπου οι εργαζόμενοι δεν αλλάζουν εύκολα εργασιακό καθεστώς και αντικείμενο απασχόλησης. Η επιλογή αυτή των εξωτερικών συνεργατών γίνεται με γνώμονα τις προτεραιότητες των επιχειρήσεων και λαμβάνοντας υπόψη τις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της οικονομίας διαμορφώνοντας σχέσεις απασχόλησης που βασίζονται κυρίως σε συμβάσεις εργασίας «κατά παραγγελία» (on demand).
Κοινή συνισταμένη και σημαντικοί παράγοντες που επέδρασαν στην ανάπτυξη της οικονομίας του διαμοιρασμού και της gig economy είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας, η αυξανόμενη πρόσβαση στο διαδίκτυο και η άνοδος των ηλεκτρονικών πλατφορμών (online platforms) παροχής υπηρεσιών, συνδυαστικά με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης (αύξηση ανεργίας, περιορισμός εισοδήματος κ.α.).
Υψηλή συμμετοχή τέλος στην gig economy εμφανίζουν οι μικρές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα οι αυτοαπασχολούμενοι (εργαζόμενοι για δικό τους λογαριασμό), ενώ τα πραγματικά της νούμερα ενδεχομένως να είναι αρκετά υψηλότερα από τα εκτιμώμενα, συμπεριλαμβάνοντας και τα άτομα που εκμεταλλεύονται την τάση αυτή ως συμπληρωματική (και σε αρκετές περιπτώσεις κύρια) πηγή εισοδήματος.
Για να ενημερωθείτε παραπάνω για το θέμα της gig economy ανατρέξτε στις παρακάτω πηγές:
ILO Global Commision of the future of the work (2018), Job quality in the platform economy, Issue Brief 5, ILO
EurWork: European Observatory of Working Life (2018), Gig economy
Voss E Riede H (2018), Digitalisation and workers participation: What trade unions, company level workers and online platform workers in Europe think, Report, ETUC
Spencer N Huws U Syrdal D Holts K. (2018), Work in the European Gig Economy: Research Results from the UK, Sweden, Germany, Austria, the Netherlands, Switzerland and Italy, Belgium & UK: FEPS in cooperation with UNI Europa and the University of Hertfordshire
McKinsey Global Institute (2016), Independent Work: Choice, necessity, and the gig economy, McKinsey Global Institute
[1] Για τον συγκεκριμένο όρο δεν υπάρχει επίσημη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα. Ωστόσο, σύμφωνα με το Cambridge Dictionary, «gig economy» είναι μία μέθοδος εργασίας που οι εργαζόμενοι έχουν προσωρινές δουλειές ή κάνουν διαφορετικά κομμάτια μιας δουλειάς και πληρώνονται χωριστά γι’ αυτά, αντί να έχουν σχέση μισθωτής εργασίας
