Πέμπτη, 15 Νοεμβρίου 2018
Σε δύο ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το Ερευνητικό Κείμενο με τίτλο «Διακυβεύσεις και Αντιπαραθέσεις σχετικά με την επικείμενη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση». Η πρώτη ερώτηση που επιχειρείται να απαντηθεί είναι με ποιο τρόπο και σε ποιο βαθμό θα επηρεαστούν οι ελληνικές ΜμΕ από το Brexit, ενώ η δεύτερη εστιάζει στο τι συμφέρει περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η έρευνα που υλοποιήθηκε και συντάχθηκε με αφορμή την επίσημη συνάντηση του αρμόδιου επίτροπου της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ στην Αθήνα με εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων, μεταξύ αυτών και της ΓΣΕΒΕΕ, παραθέτει όλα τα πεδία στα οποία υφίστανται οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά το διμερές εμπόριο, η Ελλάδα παρουσιάζει σταθερά έλλειμμα, παρότι με την πάροδο του χρόνου αυτό μειώνεται. Ενδεικτικά, ενώ το 2004 το ελληνικό εμπορικό έλλειμμα ανερχόταν περίπου σε 1 δισ. Ευρώ, πλέον έχει μειωθεί στα 60 εκ. ευρώ. Η αιτία της μείωσης του ελλείμματος εντοπίζεται στη μείωση των βρετανικών εξαγωγών προς την Ελλάδα. Οι βρετανικές άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ), σε όρους αποθέματος, στην Ελλάδα ανέρχονταν το 2016 σε μισό περίπου δισ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, το Ηνωμένο Βασίλειο καταλαμβάνει τη 10η θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών.
Οι τουρίστες που έφθασαν στην Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο το 2017 άγγιξαν τα 2 εκ. από 1,4 εκ που ήταν το 2014, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση. Εξετάζοντας τις ταξιδιωτικές εισπράξεις της Ελλάδας, το Ηνωμένο Βασίλειο καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, μετά τη Γερμανία.
Τέλος, ιδιαίτερα αναπτύχθηκαν οι οικονομικές σχέσεις της Ελλάδας με το Ηνωμένο Βασίλειο με αφορμή το brain drain των τελευταίων ετών, μιας και οι νέοι επιστήμονες που μετανάστευσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, μόνο την περίοδο 2008-2016, ανέρχονται σε 60.000.
Τούτων δοθέντων, υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για την μορφή και το περιεχόμενο των οικονομικών σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ, και κατ’ επέκταση με την Ελλάδα, μετά τον Μάρτιο του 2019. Επιπλέον, κι απαντώντας στο δεύτερο ερώτημα, το ζητούμενο είναι να αποφευχθούν οικονομικές αναταράξεις που θα επιφέρουν σημαντικά επιπλέον κόστη στο εμπόριο, τις κινήσεις κεφαλαίων, ακόμη και τις μεταφορές μικροποσών.
Εν συντομία, συμπεραίνεται πως μια «ήπια έξοδος» («soft Brexit») είναι δυνατόν να συμβάλλει στις ομαλές εμπορικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο μερών. Καθόλου ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι εξασφαλισμένο. Αντιθέτως, τόσο η ευρωπαϊκή όσο κι η βρετανική πλευρά από το καλοκαίρι του 2018 λάβαιναν τα μέτρα τους για ένα ενδεχόμενο ρήξης. Αυτή η προοπτική πρακτικά μεταφράζεται στην υπαγωγή των εμπορικών σχέσεων ΕΕ – ΗΒ στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, που είναι μεν το πλαίσιο του πλέον ευνοούμενου κράτους απουσιάζουν ωστόσο όλα εκείνα τα μέτρα διευκόλυνσης, που έχουν συμφωνηθεί κι εφαρμόζονται με άλλες χώρες, από την Τουρκία και τη Νορβηγία, μέχρι την Ιαπωνία.
Σε αδρές γραμμές τα σενάρια αυτά συγκεφαλαιώνονται στα εξής ενδεχόμενα για τη σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως περιγράφονται παρακάτω:
- να είναι μέλος της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς
- να είναι μέλος της τελωνειακής ένωσης και να υπογραφεί διμερής συμφωνία μεταξύ του ΗΒ και της ΕΕ.
Όπως αναφέρεται στο ερευνητικό κείμενο το Λονδίνο απέρριπτε αρχικά αυτά τα ενδεχόμενα επειδή συνεπάγονταν την ανάληψη υποχρεώσεων και δεσμεύσεων εκ μέρους του, που κατά τα λεγόμενα της πολιτικής ηγεσίας του θόλωναν το μήνυμα των Βρετανών ψηφοφόρων του Ιουλίου το 2016.
Θα βρείτε το πλήρες κείμενο του ερευνητικού κειμένου καθώς και το Παράρτημα με τους πίνακες που περιλαμβάνει τα αναλυτικά στοιχεία για το ελληνοβρετανικό εμπόριο και τις άμεσες ξένες επενδύσεις στα σχετικά αρχεία της παρούσας σελίδας.
Βιβλιογραφική αναφορά: Βατικιώτης Λ. (2018), «Διακυβεύσεις και αντιπαραθέσεις σχετικά με την επικείμενη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ», Ερευνητικά Κείμενα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, 2/2018 Νοέμβριος 2018, σσ. 104
Το παρόν ερευνητικό κείμενο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Παρεμβάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση αλλαγών του παραγωγικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων» με κωδικό ΟΠΣ 5003864. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία 2014-2020»
