Δημοσιεύσεις / Έρευνες - Μελέτες

Κίνητρα και εμπόδια για τη συμμετοχή των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση στην Ελλάδα

Tο Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ)  και το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ (ΙΝΕ ΓΣΕΕ) συνεργάστηκαν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση πανελλαδικής έρευνας αναφορικά με τα κίνητρα και τα εμπόδια συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση, με επιστημονικό υπεύθυνο τον Θανάση Καραλή, καθηγητή Διά Βίου Μάθησης και Εκπαίδευσης Ενηλίκων του Πανεπιστημίου Πατρών.

Στη συγκεκριμένη έρευνα διερευνώνται σε διαχρονική βάση, και συγκεκριμένα για την περίοδο 2011 – 2016, τόσο τα ποσοστά συμμετοχής όσο και τα κίνητρα και τα εμπόδια. Διερευνώνται επίσης και οι ανισότητες στην πρόσβαση, αφού σύμφωνα με τα ευρήματα αυτής της έρευνας όσο και άλλων σχετικών ερευνών σε ευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα, η συμμετοχή στη διά βίου εκπαίδευση παρουσιάζει ανισοτικές τάσεις. Αυτές οι ανισότητες συνδέονται συνήθως με το διαθέσιμο εισόδημα και το εκπαιδευτικό επίπεδο. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη έρευνα επιλέγεται να διερευνηθεί και η ύπαρξη ενδεχομένων ανισοτήτων σε σχέση με τη θέση στην απασχόληση και την ασφάλεια στην εργασία.

Από την ερευνητική έκθεση προκύπτουν ορισμένα συμπεράσματα που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο δημόσιου διαλόγου για το ζήτημα της συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου εκπαίδευση στην Ελλάδα. Τα συμπεράσματα αυτά συνεισφέρουν στην καταγραφή των αιτίων που οδηγούν σε διαχρονικά χαμηλά ποσοστά συμμετοχής, κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα τόσο σε αυτή την έρευνα όσο και σε έρευνες άλλων φορέων και οργανισμών, όπως για παράδειγμα της Eurostat, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο. Τα ευρήματα σε σχέση με τα κίνητρα, αλλά κυρίως σε σχέση με τα εμπόδια στη συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών μπορούν να διευκολύνουν τη λήψη αποφάσεων και την υιοθέτηση στοχευμένων μέτρων πολιτικής με άξονα την αύξηση της συμμετοχής.

Το αντικείμενο της έρευνας αφορά σε ένα ζήτημα που διαχρονικά συγκεντρώνει το ενδιαφέρον τόσο της επιστημονικής κοινότητας όσο και των διαμορφωτών πολιτικής. Το ζήτημα της συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου εκπαίδευση δεν μπορεί να διερευνηθεί μόνον στο επίπεδο των ποσοστών συμμετοχής, καθώς είναι αναγκαίο κάθε φορά να αποτυπώνονται αφενός οι λόγοι για τους οποίους οι ενήλικοι συμμετέχουν σε προγράμματα αλλά και οι παράγοντες εκείνοι που μειώνουν ή εμποδίζουν την πρόσβασή τους σε αυτά.

Ο σχεδιασμός της έρευνας ξεκίνησε το 2008 και έως σήμερα έχουν διεξαχθεί τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση  της έρευνας υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της πράξης «Προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης για το ανθρώπινο δυναμικό της μικρής επιχείρησης», που υλοποιήθηκε από το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2007-2013» με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. H δεύτερη φάση υλοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση των δύο Ινστιτούτων, με στόχο η έρευνα αυτή να αποτελέσει ένα αξιόπιστο βαρόμετρο της συμμετοχής στη διά βίου μάθηση διευκολύνοντας τη λήψη κατάλληλων  αποφάσεων και την υιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών. Η τρίτη φάση της έρευνας υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Πράξης «Θεσμική, ερευνητική και επιχειρησιακή ενδυνάμωση της ΓΣΕΒΕΕ» με κωδικό ΟΠΣ  5001290, που υλοποιείται από το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Εκπαίδευση και Δία Βίου Μάθηση 2014-2020», με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βασικό συμπέρασμα

Σε ετήσια βάση 1 στους 4 πολίτες συμμετέχει τουλάχιστον σε ένα πρόγραμμα διά βίου εκπαίδευσης, ενώ 6 στους 10 πολίτες έχουν συμμετάσχει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους σε πρόγραμμα.

Κύρια ευρήματα

Τα κίνητρα συμμετοχής των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση σχετίζονται τόσο με τις γενικότερες αντιλήψεις και στάσεις για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση, όσο και με την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών και προσωπικών επιδιώξεων

Η διά βίου εκπαίδευση λειτουργεί ως ενισχυτής των υφισταμένων ανισοτήτων, κυρίως ως προς τις παραμέτρους του διαθέσιμου εισοδήματος, του εκπαιδευτικού επιπέδου και της θέσης στην απασχόληση

Το κόστος συμμετοχής προκύπτει πως είναι το  κυριότερο εμπόδιο για τη συμμετοχή ενηλίκων σε προγράμματα εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης και έχει ενταθεί την περίοδο της οικονομικής κρίσης

NEWSLETTER

Για να δείτε όλα μας τα ενημερωτικά δελτία πατήστε εδώ

Για να λαμβάνετε το ενημερωτικό δελτίο του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, παρακαλώ προχωρήστε σε εγγραφή.

  • Το email επικοινωνίας σας
  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.

SOCIAL MEDIA